12. ve 13. yüzyıllarda Anadolu´da kurumlaşmasını tamamlayan ahilik, günümüz şartlarında bile örnek bir sivil örgütlenme modelidir. Dini, askeri, siyasi, toplumsal ve kültürel fonksiyonları bulunan Ahilik, Osmanlı´nın kurulması aşamasında da önemli roller oynamıştır
AHİLİK
12. ve 13. yüzyıllarda Anadolu´da kurumlaşmasını tamamlayan ahilik, günümüz şartlarında bile örnek bir sivil örgütlenme modelidir. Dini, askeri, siyasi, toplumsal ve kültürel fonksiyonları bulunan Ahilik, Osmanlı´nın kurulması aşamasında da önemli roller oynamıştır
AHİ TEŞKİLATININ KURULUŞU
Ahi Teşkilatının kurucusu Ahi Evran'dır. Ahi Evran Azerbaycan'ın Hoy kasabasında doğmuş asıl adı Nasirud-din Ebül-hakayık Mahmut El Hoy'dur.
Ahi Evran(1171-1261) |
Ahi Evran çok yönlü bir ilim ve fikir adamıdır. Hem müspet ilimleri hem de manevi ilimleri okumuş , aynı zamanda ahlak ve sanatı uyumlu bir halde birleştirmiştir. 1205 yılında Kayseri'ye gelen Ahi Evran burada bir deri atölyesi kurar. Kayseri'de devletin desteği ile debbağları ve diğer sanatkarları da içine alan bugünkü anlamda büyük bir sanayi sitesi kurulmasına öncü olur. Her sanat dalındaki birliklerin bir araya toplandığı bu siteler Selçuklu Sultanı Alâeddin Keykubat zamanında diğer şehirlerde de kurulmaya başlar.Daha sonraları Ahilik kurumu loncalara ve günümüzdeki esnaf ve teşkilatlarına dönüşmüştür.
AHİLİĞE GİRİŞ
Ahiliğe giriş için girecek kişinin teşkilat içerisinden bir kişi tarafından önerilmesi gerekir. Küçültücü işlerle uğraşanlar, çevresinde olumsuz özellikleriyle tanınanlar, örgüte kötü söz getirebileceği düşünülenler Ahi olamazlar.
Ahiliğe giriş özel bir törenle gerçekleşir. Törende Ahi adayına şed kuşatılır ve tüm insanlara karşı sevgi dolu, saygılı olması, doğruluktan ayrılmaması istenir. Ahiliğe girişten sonra bilgi edinme, sabır, ruhun arındırılması, sadakat, dostluk, hoşgörü gibi özelliklerin kazandırıldığı aşamalardan geçilir.
Bu güzel özelliklere sahip olma yanında tüm üyelerin uyması şart olan altı temel ilke bulunur. Bunlar:
· Elini açık tutmak |
· Gözünü bağlı tutmak |
· Sofrasını açık tutmak |
· Beline sahip olmak |
· Kapısını açık tutmak |
· Diline sahip olmaktır |
AHİLİKTE EĞİTİM
Ahilikte eğitim ve öğretim bir aradadır.Genel anlamda hayata hazırlama ve ahlak kazandırma esastır.Ahiliğe giren kişi hem mesleğinde ustasından eğitim alır ve mesleğinin tüm inceliklerini öğrenir.Hem de meslek ahlakını da alır.Ölçüde doğru,hakkaniyetli ,adaletli vicdan sahibi biri olarak yetişir.Kişinin sadece mesleğini öğrenmesi yeterli değildir.Her yönüyle topluma yararlı biri olarak yetişmesi hedeftir.
AHİLİK NASİTAHI
· Harama bakma, haram yeme, haram içme |
· Kanaatkar ol |
· Doğru, sabırlı, dayanıklı ol |
· Dünya malına tamah etme |
· Yalan söyleme |
· Yanlış ölçme,eksik tartma |
· Büyüklerinden önce söze başlama |
· Kimseyi kandırma |
· Kuvvetli ve üstün durumda iken affedici, hiddetli iken yumuşak davranmayı bil |
|
· Kendin muhtaç iken bile başkalarına verecek kadar cömert ol |